► BHLB IIIc5 - JDŽ 97 (Ivan-Pass, Komarsattel)

    • Offizieller Beitrag

    Aus http://www.schmalspur-europa.at/ von August Zopf und Franz Straka:


    Bosnien-Herzegowina wurde 1878 durch Österreich-Ungarn okkupiert, danach wurde nach und nach ein groß angelegtes Schmalspurnetz gebaut. Dazu benötigte die Bahnverwaltung bald auch leistungsfähige Zahnradlokomotiven für die Steigungen auf dem Ivan – Paß 60‰ (Sarajevo–Metković (Narentalbahn) - 1966 eingestellt bzw. umgespurt und teilweise neu trassiert) und dem Komarsattel 45‰ (Travnik–Bugojno - 1975 eingestellt)


    Als Lokomotiven für diese schwierige Bergstrecke wurden kombinierte Reibungs- und Zahnstangenlokomotiven der Bauart Abt gewählt (Siehe: Zahnstangensysteme) die bekanntlich zwei voneinander völlig unabhängige Antriebsmaschinen für die Reibung und Zahnräder besitzen.


    Für den Bau dieser Zahnradlokomotive kam nur die „Wiener Lokomotivfabrik AG“ in Floridsdorf in betracht, da diese Fabrik die Lizenz des Abt´schen Patentes für Österreich – Ungarn hatte.
    Die im Jahre 1890 in acht Exemplaren für den Ivanpaß gebauten Lokomotiven hatten drei gekuppelte Reibungsachsen und einen einachsigen Stütztender. Die Jugoslawische Staatsbahn gab diesen Maschinen die Baureihenbezeichnung 195-xx.


    Für den Komarsattel wurden 1894 ebenfalls derartige Zahnradlokomotiven (jedoch in verstärkter Ausführung) in Auftrag gegeben.
    Bis 1919 wurde diese Type ununterbrochen nach beschafft, insgesamt 38 Stück dieses Typs.
    Diese verstärkte Baureihe lief zuletzt unter der jugoslawischen Reihenbezeichnung 97.xxx.


    [center][/center]


    Unter den vielen technischen Details sei vielleicht hervorgehoben, wie die Maschine gebremst wurde. Fünf voneinander unabhängige Bremssysteme gewährleisten gefahrloses Bergfahren die wie folgt lauten


    1., Die auf die zweite und dritte Reibungsachse wirkende Klotzbremse.
    2., Die Bandbremse auf den vier Bremsscheiben der Zahnradachsen.
    3., Die Gegendruckbremse der Reibungsmaschine.
    4., Die Gegendruckbremse der Zahnradmaschine.
    5., Die auf den Stütztender und dem Wagenzug wirkende Saugluftbremse.


    Die Maschinen trugen bis zur Einstellung dieser Eisenbahnlinien die gesamte Last des Verkehrs ohne Anstand.


    Erhalten sind noch 4 Exemplare:


    Nr. 019 in der Lokwelt Freilassing (D)
    Nr. 028 im Lokmuseum Ljubljana (SLO)
    Nr. 036 als Denkmal in Travnik (BIH)
    Nr. 039 im Schuppen des Club 760 in Frojach (A)

    • Offizieller Beitrag

    Lokomotiven



    701
    Floridsdorf 913/1894


    1894 - 1908 BHStB IIIc 701 (Bosnisch-herzegowinische Staatsbahn)
    1908 – 1918 BHLB IIIc 701 (Bosnien-Herzegowinische Landesbahn)
    1918 – 1933 SHS IIIc 701 (Država Slovenaca, Hrvata i Srba)
    1933 – 1953 JDŽ 97-001 (Jugoslovenske državne železnice)
    1953 – ???? JŽ 97-001 (Jugoslovenske Železnice)






    702
    Floridsdorf 914/1894


    1894 - 1908 BHStB IIIc 702
    1908 – 1918 BHLB IIIc 702
    1918 – 1933 SHS IIIc 702
    1933 – 1953 JDŽ 97-002
    1953 – ???? JŽ 97-002



    1967





    703
    Floridsdorf 957/1895


    1895 - 1908 BHStB IIIc 703
    1908 – 1918 BHLB IIIc 703
    1918 – 1933 SHS IIIc 703
    1933 – 1953 JDŽ 97-003
    1953 – ???? JŽ 97-003


    Keine Fotos verfügbar





    704
    Floridsdorf 958/1895


    1895 - 1908 BHStB IIIc 704
    1908 – 1918 BHLB IIIc 704
    1918 – 1933 SHS IIIc 704
    1933 – 1953 JDŽ 97-004
    1953 – ???? JŽ 97-004









    705
    Floridsdorf 1001/1896


    1896 - 1908 BHStB IIIc 705
    1908 – 1918 BHLB IIIc 705
    1918 – 1933 SHS IIIc 705
    1933 – 1953 JDŽ 97-005
    1953 – ???? JŽ 97-005


    Keine Fotos verfügbar





    706
    Floridsdorf 1033/1896


    1896 – 1908 BHStB IIIc 706
    1908 – 1918 BHLB IIIc 706
    1918 – 1933 SHS IIIc 706
    1933 – 1953 JDŽ 97-006
    1953 – ???? JŽ 97-006



    1966





    707
    Floridsdorf 1034/1896


    1896 – 1908 BHStB IIIc 707
    1908 – 1918 BHLB IIIc 707
    1918 – 1933 SHS IIIc 707
    1933 – 1953 JDŽ 97-007
    1953 – ???? JŽ 97-007


    Keine Fotos verfügbar





    708
    Floridsdorf 1335/1900


    1900 – 1908 BHStB IIIc 708
    1908 – 1918 BHLB IIIc 708
    1918 – 1933 SHS IIIc 708
    1933 – 1953 JDŽ 97-008
    1953 – ???? JŽ 97-008


    Keine Fotos verfügbar





    709
    Floridsdorf 1336/1900


    1900 – 1908 BHStB IIIc 709
    1908 – 1918 BHLB IIIc 709
    1918 – 1933 SHS IIIc 709
    1933 – 1953 JDŽ 97-009
    1953 – ???? JŽ 97-009


    • Offizieller Beitrag

    710
    Floridsdorf 1342/1900


    1900 – 1908 BHStB IIIc 710
    1908 – 1918 BHLB IIIc 710
    1918 – 1933 SHS IIIc 710
    1933 – 1953 JDŽ 97-010
    1953 – ???? JŽ 97-010


    Keine Fotos verfügbar




    711
    Floridsdorf 1431/1900


    1900 – 1908 BHStB IIIc 711
    1908 – 1918 BHLB IIIc 711
    1918 – 1933 SHS IIIc 711
    1933 – 1953 JDŽ 97-011
    1953 – ???? JŽ 97-011







    712
    Floridsdorf 1432/1900


    1900 – 1908 BHStB IIIc 712
    1908 – 1918 BHLB IIIc 712
    1918 – 1933 SHS IIIc 712
    1933 – 1953 JDŽ 97-012
    1953 – ???? JŽ 97-012






    713
    Floridsdorf 1465/1901


    1901 – 1908 BHStB IIIc 713
    1908 – 1918 BHLB IIIc 713
    1918 – 1933 SHS IIIc 713
    1933 – 1953 JDŽ 97-013
    1953 – ???? JŽ 97-013






    714
    Floridsdorf 1466/1901


    1901 – 1908 BHStB IIIc 714
    1908 – 1918 BHLB IIIc 714
    1918 – 1933 SHS IIIc 714
    1933 – 1953 JDŽ 97-014
    1953 – ???? JŽ 97-014









    715
    Floridsdorf 1467/1901


    1901 – 1908 BHStB IIIc 715
    1908 – 1918 BHLB IIIc 715
    1918 – 1933 SHS IIIc 715
    1933 – 1953 JDŽ 97-015
    1953 – ???? JŽ 97-015


    Keine Fotos verfügbar





    716
    Floridsdorf 1562/1904


    1904 – 1908 BHStB IIIc 716
    1908 – 1918 BHLB IIIc 716
    1918 – 1933 SHS IIIc 716
    1933 – 1950 JDŽ 97-016
    1950 ausgemustert


    Keine Fotos verfügbar





    717
    Floridsdorf 1563/1904


    1904 – 1908 BHStB IIIc 717
    1908 – 1918 BHLB IIIc 717
    1918 – 1933 SHS IIIc 717
    1933 – 1953 JDŽ 97-017
    1950 ausgemustert


    Keine Fotos verfügbar





    718
    Floridsdorf 1802/1908


    1908 - 1908 BHStB IIIc 718
    1908 – 1918 BHLB IIIc 718
    1918 – 1933 SHS IIIc 718
    1933 – 1953 JDŽ 97-018
    1953 – ???? JŽ 97-018






    719
    Floridsdorf 1803/1908


    1908 - 1908 BHStB IIIc 719
    1908 – 1918 BHLB IIIc 719
    1918 – 1933 SHS IIIc 719
    1933 – 1953 JDŽ 97-019
    1953 – ???? JŽ 97-019
    1975 Deutsches Museum München
    2006 ins Deutsches Museum (Historischer Lokschuppen Freilassing) überstellt




    in Freilassing




    • Offizieller Beitrag

    720
    Floridsdorf 1804/1908


    1908 - 1908 BHStB IIIc 720
    1908 – 1918 BHLB IIIc 720
    1918 – 1933 SHS IIIc 720
    1933 – 1953 JDŽ 97-020
    1953 – ???? JŽ 97-020




    1970





    721
    Floridsdorf 1805/1908


    1908 - 1908 BHStB IIIc 721
    1908 – 1918 BHLB IIIc 721
    1918 – 1933 SHS IIIc 721
    1933 – 1953 JDŽ 97-021
    1953 – ???? JŽ 97-021


    Keine Fotos verfügbar





    722
    Floridsdorf 2020/1911


    1911 – 1918 BHLB IIIc 722
    1918 – 1933 SHS IIIc 722
    1933 – 1953 JDŽ 97-022
    1953 – ???? JŽ 97-022






    723
    Floridsdorf 2021/1911
    1911 – 1918 BHLB IIIc 722
    1918 – 1933 SHS IIIc 722
    1933 – 1950 JDŽ 97-022
    1950 ausgemustert






    724
    Floridsdorf 2087/1911


    1911 – 1918 BHLB IIIc 724
    1918 – 1933 SHS IIIc 724
    1933 – 1953 JDŽ 97-024
    1953 – ???? JŽ 97-024


    Keine Fotos verfügbar





    725
    Floridsdorf 2088/1912


    1912 – 1918 BHLB IIIc 725
    1918 – 1933 SHS IIIc 725
    1933 – 1953 JDŽ 97-025
    1953 – ???? JŽ 97-025


    1965







    726
    Floridsdorf 2147/1913


    1913 – 1918 BHLB IIIc 722
    1918 – 1933 SHS IIIc 722
    1933 – 1950 JDŽ 97-022
    1950 ausgemustert


    Keine Fotos verfügbar





    727
    Floridsdorf 2148/1913


    1913 – 1918 BHLB IIIc 727
    1918 – 1933 SHS IIIc 727
    1933 – 1953 JDŽ 97-027
    1953 – ???? JŽ 97-027


    1942


    1970



    728
    Floridsdorf 2149/1913


    1913 – 1918 BHLB IIIc5 728
    1918 – 1933 SHS IIIc5 728
    1933 – 1953 JDŽ 97-028
    1953 – ???? JŽ 97-028
    Slowenisches Eisenbahnmuseum Ljubljana




    Als Denkmal










    729
    Floridsdorf 2188/1914


    1914 – 1918 BHLB IIIc5 729
    1918 – 1933 SHS IIIc5 729
    1933 – 1953 JDŽ 97-029
    1953 – 1977 JŽ 97-029
    Technisches Museum Wien, Club 760 (Frojach-Katschtal)



    1967


    in Frojach


    • Offizieller Beitrag

    730
    Floridsdorf 2189/1914


    1914 – 1918 BHLB IIIc 730
    1918 – 1933 SHS IIIc 730
    1933 – 1953 JDŽ 97-030
    1953 – ???? JŽ 97-030






    731
    Floridsdorf 2252/1915


    1915 – 1918 BHLB IIIc 731
    1918 – 1933 SHS IIIc 731
    1933 – 1953 JDŽ 97-031
    1953 – ???? JŽ 97-031



    1971





    732
    Floridsdorf 2253/1915


    1915 – 1918 BHLB IIIc 732
    1918 – 1933 SHS IIIc 732
    1933 – 1953 JDŽ 97-032
    1953 – ???? JŽ 97-032







    733
    Floridsdorf 2254/1915


    1915 – 1918 BHLB IIIc 733
    1918 – 1933 SHS IIIc 733
    1933 – 1953 JDŽ 97-033
    1953 – ???? JŽ 97-033






    734
    Floridsdorf 2255/1915


    1915 – 1918 BHLB IIIc 734
    1918 – 1933 SHS IIIc 734
    1933 – 1953 JDŽ 97-034
    1953 – ???? JŽ 97-034






    735
    Floridsdorf 2555/1919


    1919 – 1933 SHS IIIc 735
    1933 – 1953 JDŽ 97-035
    1953 – ???? JŽ 97-035


    1970




    1981 am Bahnhof Turbe - Fotos: Prof. Mladen Bogić







    736
    Floridsdorf 2556/1919


    1919 – 1933 SHS IIIc5 736
    1933 – 1953 JDŽ 97-036
    1953 – ???? JŽ 97-036
    um 1980 - um 1990 Denkmal in Turbe (neben der Hauptstraße)
    um 1990 ein schwerer Brand (ausgelöst durch Obdachlose) vernichtet die Wagen und beschädigt die Lok schwer
    um 1990 - 2009 heruntergekommen als Denkmal in der Stadtmitte von Travnik samt 2 Wagen
    2009 Aufarbeitung in der Werkstätte Banovici
    2012 Wiederaufstellung als Denkmal in Travnik (BIH)





    Denkmal in Travnik




    Abtransport nach Banovici






    Restauriert in Banovici



    Ankunft in Travnik


    wieder in Travnik als Denkmal aufgestellt






    737
    Floridsdorf 2557/1919


    1919 – 1933 SHS IIIc 737
    1933 – 1953 JDŽ 97-037
    1953 – ???? JŽ 97-037






    738
    Floridsdorf 2558/1919

    1919 – 1933 SHS IIIc 738
    1933 – 1953 JDŽ 97-038
    1953 – ???? JŽ 97-038